تبریز با ۵۱/۲۴۴ کیلومتر مربع وسعت، طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ خورشیدی بالغ بر ۱.۵۹۳.۳۷۳ نفر جمعیت دارد و ششمین شهر پرجمعیت ایران به شمار می‌رود. مردم تبریز اغلب ترک زبان (آذری) هستند و عده کمی از ساکنین این شهر به زبان فارسی سخن می‌گویند. دین اکثر مردم شهر تبریز اسلام و مذهب آن‌ها شیعه (۱۲ امامی) است.

جاذبه های شهر تبریز
شهر تبریز به واسطه وجود بناهای تاریخی، فرهنگی و طبیعی بسیاری که دارد یکی از قطب‌های اصلی گردشگری ایران به حساب می‌آید. بی‌شک مسافرانی که به قصد تفریح به این شهر سفر می‌کنند، علاقه دارند از جاذبه های تبریز بازدید کنند؛ با دیدن اماکن تاریخی و ارزشمند تبریز و ثبت عکس در کنار جاذبه‌های کم‌نظیر تبریز، روزهای به‌یادماندنی از این شهر به یادگار ثبت کنید.
جاذبه های گردشگری و تاریخی تبریز

این بازار قدیمی با یک کیلومترمربع وسعت، بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده دنیا است؛ بازار بزرگ تبریز به عنوان یکی از جاذبه‌های تاریخی در فهرست میراث یونسکو قرار گرفته است. در این بازار تعدادی کاروان‌سرا، مسجد و مدرسه با نمای آجری و گنبدهای زیبا ساخته شده که نظر هر گردشگری را به خود جذب می‌کند.
بازار تبریز در زمان جاده ابریشم از اهمیت تجاری بالایی برخوردار بوده و کسب‌وکار بازار در دوران حکومت صفویان رونق گرفت. بازار قدیمی تبریز در سال ۱۱۹۳ هجری قمری بر اثر یک زلزله دلخراش دچار نابودی شد، ولی به دستور حاکم تبریز (نجف‌قلی خان دنبلی) مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. موضوعی که جذابیت این بازار قدیمی را دوچندان کرده، خرید و فروش کسب‌وکارهای سنتی مردم تبریز است؛ فعالیت کسبه بازاریان سبب شده اصالت و هنر دیرینیه ساکنان تبریز حفظ شود.

این بنای تاریخی در یکی از محله‌های قدیمی شهر واقع شده و در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این عمارت، ملک حاج مهدی کوزه کنانی بوده که به سبک معماری دوران قاجار ساخته شده است. در موزه خانه مشروطه تندیس‌ها، وسایل ارزشمندی چون سلاح کمری ستارخان و اسناد تاریخی به معرض نمایش بازدیدکنندگان قرار گرفته و سالانه مسافران قابل توجهی از خانه مشروطه بازدید می‌کنند.

از جاذبه های تبریز می‌توان به مسجد تاریخی کبود اشاره کرد. این مسجد باشکوه در قرن نهم هجری قمری در زمان ابومظفر جهانشاه قراقویونلو به دستور دختر وی (صالحه) ساخته شد. این بنا همانند بازار بزرگ تبریز در زلزله سال ۱۱۹۳ هجری قمری آسیب شدیدی به آن وارد شد که در پنج دهه گذشته، قسمت‌هایی از آن بازسازی شد. با وجود این ویرانی، چیزی از زیبایی و شکوه مسجد کبود کم نشده و کاشی‌ها و خطاطی‌های به جای مانده از هنرمندان از این مسجد یک بنای کم‌نظیر ساخته است.

مسجد تاریخی جامع از جاذبه های تبریز به شمار می‌رود که مربوط به دوران سلجوقیان تا دوره قاجار است. در این مسجد می‌توان اوج هنر و معماری هنرمندان آن زمان را به وضوح دید؛ از زیباترین سازه‌های مسجد جامع تبریز کاشی کاری و گلدسته‌های این بنا هستند. این مسجد هم همانند دیگر بناهای تاریخی تبریز بر اثر زلزله‌ها دچار خرابی شده که البته در طی سالیان گذشته مرمت شده است. این بنای تاریخی در سال ۱۳۱۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

تاریخچه این قبرستان قدیمی به پیش از قرن هشتم هجری قمری بازمی‌گردد. مقبره الشعرا پس از ویرانی بر اثر زلزله تا سال ۱۳۵۰ تقریبا متروکه ماند. برای طراحی ساخت دوباره این اثر مسابقه‌ای برگزار شد که در آن مسابقه غلام رضا فرزان مهر برنده شد و معماری این اثر بی‌نظیر هم‌اکنون به عنوان یکی از نمادهای مهم تبریز شناخته می‌شود.
در قبرستان سرخاب بیش از ۴۰۰ فرد مشهور که اغلب شاعر بوده‌اند، آرام گرفته‌اند؛ از مشهورترین فرد نامی این قبرستان حکیم اسدی طوسی و سید محمدحسین بهجت تبریزی (شهریار) می‌توان نام برد. مقبره الشعرا یکی دیگر از جاذبه های تبریز به حساب می‌آید و بازدید از آن به‌خصوص برای دوست‌داران اهل ادبیات پیشنهاد می‌شود.

بنای اصلی ارگ تبریز به قرن هشتم میلادی مربوط به دوره ایلخانیان برمی‌گردد. این بنا ابتدا به قصد مسجد احداث شد که بر اثر فروریختن سقف در حین ساخت و مرگ علیشاه نیمه‌کاره ماند. در زمان جنگ میان ایران و روسیه مصادف با حکومت قاجار، حدفاصل سال ۱۸۰۴ تا ۱۸۲۴ میلادی از ارگ تبریز یک دیوار (قلعه) نظامی ساخته شد. این اثر تاریخی در سال ۱۳۱۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و امروزه فقط دیوار جنوبی ارگ برجای مانده است.

یکی از جذاب‌ترین و شاید متفاوت‌ترین جاهای دیدنی تبریز، خیابان تربیت تبریز-پیاده راه تربیت است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید، خیابان‌ها در گسترش شهرها و پیش از آن در شکل‌گیری آن‌ها، همیشه نقش مهم و موثری داشته‌اند. خیابان تربیت تبریز، یکی از این خیابان‌های مهم و تاریخی است که حالا با نام پیاده راه تربیت نیز شناخته می‌شود.
خیابان زیبای تربیت در گذشته در حد فاصل دروازه نوبر و دیک باشی گسترده شد و یکی از مهم‌ترین خیابان‌هایی تلقی می‌شد که میدان ساعت را به بازار متصل می‌کرد.
این خیابان و پیاده راه بی‌نظیر که امروز با سنگفرش پوشیده شده، در مسیر جاده ابریشم قرار دارد و به همین دلیل در طول تاریخ از اهمیت فراوانی برخوردار بوده است. آنچه در خیابان تربیت می‌بینید، مجسمه‌های زیبا، نورپردازی‌های خیره کننده، مبلمان شهری جذاب، گل‌کاری و باغچه‌های سرسبز و مراکز خرید است. این خیابان آنچنان جاذبه‌ای دارد که کسی را پیدا نمی‌کنید که به تبریز سفر کرده و خیابان تربیت-پیاده راه تربیت را از نزدیک ندیده باشد. بسیاری از خانه‌های تاریخی و بناهای ارزشمند قدیمی مانند خانه «شاهزاده ضیاءالدوله امان‌الله میرزا» ، بازارهایی مانند بازار «شیشه‌گر خانه» و کوچه‌های تاریخی مشهوری همچون کوچه «انجمن» و «پناهی» در پیاده راه تربیت قرار دارند. در این خیابان تماشایی که حالا چند سالیست برای تردد خودرو بسته شده و به یک پیاده راه جذاب و رویایی تبدیل شده است، می‌توانید تاریخ را نفس بکشید و در میان سنگفرش‌های آن ردی از گذشته را بیابید.

می‌توان گفت که در صنعت گردشگری ایران همواره حمام‌های سنتی بسیار حائز اهمیت بوده‌اند. در شهر تبریز نیز با چنین قدمت تاریخی، ده‌ها حمام سنتی وجود دارد که حمام نوبر یکی از بهترین آنها است. این حمام‌ از دوران قاجار به یادگار مانده و ۷۰۰ متر مربع وسعت دارد و قدمت آن به حدود ۱۴۰ سال می‌رسد. فردی با نام بالاکاظم که اهل قره آغاج بود، این حمام زیبا را طراحی کرد و خودش نیز بر ساخت آن نظارت مستقیم داشت. در روزگار قدیم، این حمام در کنار دروازه قدیمی قرار داشت اما با توسعه شهر و از بین رفتن دروازه قدیمی، این حمام در محله مرکزی شهر تبریز قرار گرفته است.

تبریز شهری بزرگ است که قدمت آن به حدود ۳هزار سال پیش باز می‌گردد. پس می‌توان انتظار دیدن جاهای دیدنی تاریخی مختلف را در این منطقه داشت. ربع رشیدی یکی از ابنیه تاریخی است که قدمت تبریز را روایت می‌کند. ربع رشیدی نام یک منطقه خوش‌آب‌وهوا در تبریز است. دسترسی به آن به‌راحتی برای مسافران و گردشگران فراهم شده و می‌توانید حتی با وسایل نقلیه عمومی نیز خودتان را به این منطقه برسانید. در دوران حمله مغول‌ها به ایران، تبریز با کمک قلعه‌های اسماعیلیه در مقابل این حملات مقاومت کرد. یک بنای تاریخی که آسیب بسیاری هم دیده است و در ربع رشیدی قرار دارد، یادگار همان دوران است.
جالب است بدانید که ربع رشیدی از نظر معماری شباهت بسیاری به یک شهر داشته است. در این قلعه کوچک، کتابخانه، مسجد، مدرسه، حمام، مهانسرا، بیمارستان و … بود. فردی با نام ربع رشیدی بانی ساخت این شهر کوچک بود. بازدید از این بنای قدیمی، قطعاً شما را به فکر فرو می‌برد و به وجد می‌آورد.

در آغاز سلطنت شاه طهماسب اول صفوی دستور ساخت مسجد صاحب الامر توسط وی صادر شد. این مسجد یک گنبد و دو مناره بلند داشت که در سال ۱۴۰۵ به دستور سلطان مراد چهارم عثمانی تخریب شد. پس از این حادثه در زمان شاه سلطان حسین صفوی توسط وزیر وقت آذربایجان میرزا محمد ابراهیم تعمیر و بازسازی شد. این مسجد قدیمی در سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

مسجد استاد شاگرد تبریز یکی از جاهای دیدنی این شهر محسوب می‌شود که در خیابان فردوسی واقع شده است. این مسجد زیبا در زمان امیر حسن چوپان، ملقب به علاءالدین بنا شده است. به تدریج این مسجد به نام سلیمان، نواده هلاکوخان مغول شهرت یافت و عده‌ای آن را مسجد سلیمانیه و برخی دیگر آن را مسجد علاییه می‌خواندند. اما در نهایت به دلیل اینکه قسمتی از کتیبه مسجد به خط خوش خواجه عبدالله صیرفی و بخش دیگری از آن به دست شاگردش نوشته شده است، آن را مسجد استاد و شاگرد نامیدند! این بنا از آجر ساخته شده و ظاهری آرامش بخش و دلنشین دارد.

تاریخ اولین احداث بقعه به سال ۷۱۴ هجری قمری برمی‌گردد؛ زمانی که سید حمزه درگذشت و بنای اولیه توسط فرزند وی سید حسین احداث گردید. در سمت جنوب صحن امام زاده مقبره و در سمت مشرق و شمال آن، محل تدریس طلاب دینی است. در حرم امامزاده آیینه‌کاری و کتیبه‌ای از خط نستعلیق توجه هر بازدید کننده‌ای را به خود جلب می‌کند.

کلیسای مریم بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین کلیسای تبریز به حساب می‌آید. این کلیسا در منطقه دیک باشی میدان نماز (کوروش بزرگ سابق) قرار گرفته و هم‌اکنون محل برگزاری مراسم‌های ملی و مذهبی مسیحیان است. بنای اولیه این ساختمان به سال ۸۷۹ تا ۹۷۹ خورشیدی بازمی‌گردد که براساس معماری و تزئینات کلیسا، قدمت آن را می‌توان به دوره ایلخانان مغول نسبت داد.
پس از زلزله سال ۱۱۵۸ خورشیدی با استناد به کتیبه کلیسا مریم مقدس به سبک معماری صفوی مورد بازسازی قرار گرفت.
در داخل کلیسای مریم مقدس، عکس‌های زیبایی از حضرت مریم، حضرت مسیح و حواریون نصب شده‌ است.

جلفا، از جمله شهرهای مرزی میان ایران، آذربایجان و ارمنستان است که به دلیل وجود کلیساهای متعدد تاریخی و زیبا مشهور است. این کلیسای زیبا، از مهم‌ترین صومعه‌سراهای ارامنه در ایران به شمار می‌رود که از محبوب‌ترین جاهای دیدنی تبریز است. قدمت صومعه سنت استپانوس به قرن نهم میلادی باز می‌گردد که پس از سا‌ل‌ها در اثر زلزله‌ای شدید، بسیاری از قسمت‌های آن تخریب شد. جالب است بدانید کلیسای تخربب شده، مجددا در دوران صفوی مرمت شد و امروزه مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار دارد.
کلیسای سنت استپانوس، در منطقه‌ای خوش‌ آب و هوا، در میان کوه‌های جلفا و جمهوری آذربایجان، در کنار رود ارس و بلندی‌های ماغارد واقع شده که ترکیب طبیعت بی‌نظیر این منطقه با بنای منحصر به فرد کلیسا، بسیار زیباست.
معماری بی‌نظیر و خیره کننده کلیسا با مصالح سنگی و در رنگ‌های صورتی، سرخ و سفید و سالن بزرگ عبادت چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. معماری بنا، تلفیقی از معماری اورارتویی، اشکانی و رومی است و در آن هفت برج نگهبانی و پنج استوانه سنگی قرار دارد. ساختمان ناقوس‌خانه گنبددار نیز از دیگر دیدنی‌های تماشایی این کلیسای تاریخی است.
کلیسای سنت استپانوس، مکانی متفاوت و خیره‌کننده است که بازدید از آن برایتان لذت‌بخش و خاطره‌انگیز خواهد بود.

سنت ماری، از دیگر کلیساهای دیدنی و جذاب تبریز است که به عنوان مهم‌ترین کلیسای ارامنه در تبریز معرفی می‌شود. این کلیسای زیبا و دیدنی در محله دیک باشی تبریز دارد و قدمت آن به سال ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ میلادی باز می‌گردد. معماری این بنای زیبا به شیوه معماری ارمنی و به شکل صلیب است که زیبایی خاصی را به آن بخشیده.
در کلیسای سنت ماری، انواع مراسم‌های ملی-مذهبی ارامنه و همچنین اعیاد بزرگ این اقلیت مذهبی برگزار می‌شود. در سفر به تبریز تاریخی، از این بزرگترین و کهن‌ترین کلیسای شهر دیدن کنید.

از دیگر جاهای دیدنی تبریز که بسیار‌مورد علاقه و توجه گردشگران قرار دارد، می‌توان به قبرستان تاریخی پینه شلوار اشاره کرد. این قبرستان در نزدیکی روستایی به نام شادباش مشایخ قرار دارد و اهالی روستا داستان‌های عجیبی از این قبرستان نقل کرده‌اند. قدمت این قبرستان عجیب به دوران پیش از اسلام باز می‌گردد و افراد زیادی با رویای یافتن گنج، آن را گشته‌ و زیر و رو کرده‌اند. بسیاری از اهالی روستا می‌گویند که عده زیادی از عرفا، امرا و بزرگانی که در قرون ۷، ۸ و ۹ هجری می‌زیستند، در این قبرستان به خاک سپرده شده‌اند. در گورستان تاریخی پینه شلوار سنگ قبر‌هایی را به صورت افراشته می‌بینید که هیچ نوشته‌ای بر روی آن‌ها نیست و شبیه با سنگ گورهای قبرستان خالد نبی هستند. باید بدانید که در حال حاضر تنها بومیان منطقه در این گورستام دفن می‌شوند و از خاکسپاری افراد غیربومی خبری نیست.
اگر به گشت‌زنی در این گورستان کهن و شنیدن داستان‌های اسرارآمیز آن علاقه دارید، این جاذبه دیدنی در تبریز را از دست ندهید.

در ۵۰ کیلومتری شهر تبریز یکی از دیدنی‌ترین جاذبه های تبریز واقع شده که بیش از هزار سال قدمت دارد. کندوان به‌دلیل سبک معماری کم‌نظیر در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. روستای کندوان یکی از سه روستای صخره‌ای جهان به شمار می‌رود و تنها منطقه صخره‌ای است که نزدیک به ۱۲۰ خانواده در فضاهای صخره‌ای (لانه زنبوری) سکونت می‌کنند؛ این روستا به عنوان تنها نمونه زنده معماری صخره‌ای که زندگی در آن جریان دارد، در دنیا معرفی و شناخته می‌شود.

پارک شاه گلی یکی از جاذبه‌های پرطرفدار و توریستی تبریز به شمار می‌رود. عمارت ایل گلی در زمان آق‌قویونلوها احداث شد و از آن به عنوان بزرگ‌ترین منبع ذخیره آب به منظور آبیاری باغ‌های مناطق شرقی تا دروازه تهران و تپلی باغ استفاده می‌شد. پارک شاه گلی در دوران صفویان گسترش یافت و در حکومت وقت پهلوی به شهرداری تبریز به عنوان یک گردشگاه عمومی واگذار شد.
یک دریاچه بزرگ با عمق ۱۲ متر در این پارک وجود دارد و هم‌اکنون در آن قایق‌سواری انجام می‌شود. این باغ و عمارت باشکوه شاه گلی در سال ۱۳۷۸ به ثبت آثار تاریخ ملی رسید.
بهتر است بدانید که واژه «گُل» در زبان ترکی معنی شبیه «رودخانه» دارد.

اگر اهل طبیعت‌گردی هستید، تفرجگاه و تله‌کابین عون‌بن‌علی تبریز را فراموش نکنید. عون‌بن‌علی که با نام‌های «عینالی» و «عینال-زینال» هم شناخته می‌شود، نام کوه و آرامگاهی در شمال تبریز است. طی سال‌های گذشته با ساخت تله‌کابین، آبشار مصنوعی، رستوران و کافه و درخت‌کاری، تفرجگاه عون‌بن‌علی به محلی مناسب برای گردش، تفریح و ورزش تبدیل شده است. با سوار شدن بر تله‌کابین و رفتن به قله‌ی کوه به‌خوبی بر شهر تبریز و اطراف آن احاطه خواهید داشت و می‌توانید علاوه بر دیدن منظره‌های دیدنی دورنمای شهر تبریز، از خدمات رستوران‌ها و کافه‌های بالای کوه هم لذت ببرید.

جاهای دیدنی تبریز، تنها به بناهای سنتی، خانه‌های تاریخی و موزه‌های تماشایی ختم نمی‌شوند. جنگل ارسباران در شهر زیبای تبریز را می‌توان یکی از تکه‌های بهشت ایران دانست که در این شهر خودنمایی می‌کند. جنگل زیبای ارسباران، شاهکار طبیعت است که با سرسبزی و زیبایی بی حد و اندازه‌اش، عده زیادی از گردشگران داخلی و خارجی را به خودش جذب کرده است.
این جنگل‌ بی‌نظیر با تاریخ هزاران ساله‌اش، جزو جنگل های هیرکانی به شمار می‌رود و با نام‌های دیگری همچون قره داغ، آرازبار و قراچه داغ نیز شناخته می‌شود.
طبیعت بکر و جذاب این جنگل، چشمتان را به خودش خیره می‌کند و مطمئن باشید که با دیدن آن، در برابر این حجم از زیبایی و شگفتی، انگشت به دهان می‌مانید. پوشش گیاهی این منطقه انبوه، متنوع و کمیاب است و در آن می‌توانید انواع گیاهان زیبا و سرسبز مانند ممرز، گردو، بلوط و سرخدار را به فراوانی ببینید.
این جنگل تاریخی و پر رمز و راز، زیستگاه انواع حیوانات نادر نیز به شمار می‌رود. جایی که می‌توانید تنوع جالبی از حیوانات و پرندگان را ببینید که به دلیل اهمیت هر یک، برخی شکارچیان به کشتار و صید آن‌ها روی آوردند و همین مساله باعث شد که در سال ۱۳۵۰ به عنوان منطقه حفاظت شده تعیین شود. حیواناتی که زیستگاه آن‌ها جنگل تاریخی ارسباران است شامل روباه، گرگ، خرس قهوه ای، شغال و… و پرنده‌هایی مثل عقاب، شاهین، کبک و.. است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید، در میان جنگل‌های ارسباران، بناهای ارزشمند تاریخی همچون قلعه بابک، دژ طوماسیاش و کلیسایی قدیمی نیز وجود دارد که در میات طبیعت‌گردی و جنگل‌گردی ماجراجویانه‌تان می‌توانید از آن بازدید کنید.
سفر به تبریز و قدم زدن در جنگل بکر و ارزشمند ارسباران به عنوان شاهکاری در طبیعت، تنفس هوای تازه و بی‌نظیر آن و آرامش حاکم بر جنگل، لحظاتی بی‌نظیر و خاطره‌انگیز را برای شما رقم می‌زند که پیش از این تجربه‌اش نکرده‌اید.
اگر قصد سفر به تبریز را دارید، حتما به جنگل‌های ارسباران قدم بگذارید و شاهکار زمین را از نزدیک ببینید.

استان آذربایجان شرقی، آنقدر غرق در زیبایی و شگفتی است که تماشای هر تکه از آن، شما را به حیرت و تعجب وا می‌دارد.
روستای زنوزق یکی از جاهای دیدنی تبریز است که هر گردشگری را در بدو ورود ترغیب می‌کند تابرای یک بار هم که شده آنجا را ببیند. این روستای کوهستانی و شگفت‌انگیز در فاصله یک و نیم کیلومتری شهر زنوز در شهرستان مرند قرار دارد. زیبایی و جلوه بی‌پایان این روستای تاریخی، با سنگفرش‌های منظم خانه‌ها و در و پنجره‌های چوبی به رنگ‌های آبی، سبز و قرمز کامل می‌شود.
معماری روستایی در زنوزق به گونه‌ای است که آن را به چهار محله مجزا و مهم با نام‌های بدیر، آقا بابا، سیدی و کوده‌لر تقسیم کرده و دیدن هر یک از این محله‌ها با خانه‌های پلکانی، شما را با بافت سنتی روستا و مردم میهمان‌نواز آنجا آشنا می‌کند.
از جمله دیدنی‌های روستا می‌توان به گورستان قدیمی آن، با قدمتی در زمان قرن نهم هجری، قلعه زنوزق و مسجد زنونق اشاره کرد که مورد توجه بسیاری از گردشگران نیز هستند. سوغاتی‌های زیبا، یادگاری و یا خوشمزه زیادی از روستای زنوزق می‌توانید تهیه کنید که از جمله آن‌ها می‌توان به زردآلو، قیصی، برگه زردآلو، لواشک و گردو و همچنین انواع سبزی‌های کوهی اشاره کرد. صنایع دستی زیبا و هنرمندانه‌ای که در زنوزق تهیه می‌شود و برای یک سوغات به یادماندنی مناسب است، گلیم، جاجیم و جوراب‌های دست‌بافت هستند.
سفر به شهر اصیل تبریز و بازدید از روستای تاریخی زنونق، شما را به کوچه باغ‌های خشت و گلی با درختان سرافراز می‌‌برد که بیشتر شبیه به راه رفتن در یک تابلوی نقاشی است!

یکی از زیباترین پدیده‌های طبیعت در شمال غرب ایران، کویر قوم تپه تبریز است که در میان سرسبزی‌های این خطه، خودنمایی می‌کند.
این کویر دیدنی، حاصل سال‌ها فعالیت زمین، باد و خاک است که امروزه به شکل تپه‌های ماسه‌ای و نمکزار خودنمایی می‌کند. وزش باد باعث جابه‌جایی و تغییر شکل مداوم تپه‌های ماسه‌ای می‌شود و این پدیده کم‌نظیر را جذاب‌تر می‌کند. اگر به کویرگردی، کمپینگ و… علاقه دارید، می‌توانید در فصل بهار و اواسط تابستان به کویر منحصر به فرد قوم تپه بروید.

در مسیر جاده تبریز – اهر، آبشاری زیبا و پر خروش با نام آبشار اسکندر وجود دارد که یکی از جاهای دیدنی مهم تبریز به حساب می‌آید. این آبشار زیبا از دامنه‌های شمالی کوه سهند سقوط می‌کند و در نزدیکی روستای طویقون قرار دارد. برای دسترسی به این آبشار بی‌نظیر، باید از مسیر جاده فرعی روستای طویقون کمک بگیرید. شاید این جاده کمی دست انداز داشته باشد، اما خوشبختانه امکان این وجود دارد که با ماشین تا نزدیکی آبشار بروید. از این رو برای دسترسی به آبشار و تماشای مناظر زیبای آن، نیازی به پیاده روی زیادی نخواهید داشت. البته لازم به ذکر است که این آبشار حدود سی متر طول دارد و بسیاری از کوهنوردان علاقه‌مند، از این بخش دامنه کوه سهند بالا رفته و خودشان را به بالای آبشار می‌رسانند. البته به یاد داشته باشید که این منطقه در زمستان بسیار سرد می‌شود و بازدید از آن را تنها در شش ماه اول سال توصیه می‌کنیم.

منطقه تبریز زیباترین مناظر طبیعی تمام ایران را در خود جای داده است و در گوشه به گوشه آن، می‌توانید شاهد مناظر بسیار بکر و بی‌نظیر کوهستانی باشید. دره سعید آباد یکی دیگر از جاهای دیدنی تبریز است که در دو کیلومتری جاده ترانزیتی تهران به تبریز قرار دارد. در این دره سبز و دیدنی، رودخانه‌ای پرخروش به نام سید آوا چای وجود دارد که باعث آبادانی منطقه شده است. به برکت وجود این رودخانه و آب و هوایی کوهستانی، صد‌ها کشتزار و باغ میوه در این منطقه به وجود آمده‌اند. بازدید از این دره زیبا در تابستان اکیدا توصیه می‌شود و می‌توانید از نسیم خنکی که از روی آب رودخانه بر می‌خیزد، لذت ببرید.

جزیره!؟ بله! درست متوجه شدید! دقیقا منظور ما جزیره است! شاید با خودتان بگویید که مگر تبریز به دریا راه دارد که جزیره داشته باشد!؟ درست است که تبریز به دریا راه ندارد، اما یک دریاچه بسیار زیبا و مشهور را در دل خود جای داده است که دریاچه ارومیه نام دارد. در این دریاچه چندین جزیره کوچک و بزرگ وجود دارند که حتی می‌توانید با قایق از آنها بازدید نمایید. جزیره کبودان، بزرگ‌ترین جزیره دریاچه ارومیه است که یک قنات کوچک نیز در خود دارد. اکثر پوشش گیاهی این جزیره را درختان پسته وحشی، علف‌های کوتاه، درختان بادام وحشی، گوجه فرنگی و شیر خشت تشکیل می‌دهد. این جزیره با وسعت سه هزار و ۱۷۵ هکتار و ارتفاع هزار و ۵۲۱ متر از سطح دریا در شرق ارومیه واقع شده است. جنس ساحل این جزیره، شکن و سنگ است و برای شنا امکانات مناسبی در آن تعبیه کرده‌اند. همچنین لازم به ذکر است که جزیره اشک در جنوب غرب این جزیره قرار دارد.

در فاصله سه کیلومتری روستای کندوان که در همین مقاله آن را به عنوان یکی از جاهای دیدنی تبریز به شما معرفی کردیم، روستای دیگری با نام روستای تاریخی حیله ور وجود دارد. این روستا از نظر شیوه معماری جزء روستاهای بسیار منحصر به فرد در ایران به شمار می‌آید. در این روستا بر خلاف شیوه سنتی ساخت خانه، خانه‌ها نه روی زمین بلکه در دل زمین ساخته شده‌اند! به این شکل خانه‌ها استتار کامل داشتند و از گزند دشمنان در امان می‌ماندند! جالب است بدانید که دقیقا به همین خاطر آن را روستای حیله ور نام گذاری کرده‌اند!

کوه های آلاداغ لار از جمله عجیب‌ترین جاهای دیدنی تبریز محسوب می‌شود. این کوه‌های زیبا که در تصویر بالا می‌بینید، انگار که بوم نقاشی خداوند هستند. صدها رنگ زیبا را می‌توانید در این بوم نقاشی ببینید و از آن لذت ببرید. در تبریز می‌توانید شاهد انواع جاهای دیدنی باشید. از بیابان‌ها تا غارهای زیبا؛ اما کوه های آلاداغ لار زیبایی خاصی دارند. این کوه‌ها در سراسر دنیا شهرت جهانی پیدا کرده‌اند. برای بازدید از کوه های آلاداغ لار باید خودتان را به ۲۵کیلومتری شمال‌شرق تبریز برسانید. این کوه‌ها در مسیر شهرستان اهر به تبریز و خواجه قرار دارند.
مشابه این کوه‌ها را فقط در برخی کشورهای دنیا همانند چین و پرو می‌توانید مشاهده کنید. در حقیقت این کوه‌ها در اثر میلیون‌ها سال روی هم رفتن رسوبات و فشرده شدن آن‌ها به وجود آمده است. هر رسوب رنگ خاصی دارد. همچنین برخی آن‌ها اکسید شده و تغییر رنگ داده‌اند. به هر صورت می‌توان گفت که به دلایل زمین‌شناسی مختلف، این کوه‌ها به یک جعبه مدادرنگی زیبا تبدیل شده‌اند. جعبه‌ای که از تماشای آن سیر نمی‌شوید. جالب اینجاست که برای تماشای زیبایی کوه های آلاداغ لار لازم نیست که حتی از ماشین پیاده شوید. در طول مسیر همینطور که نظاره‌گر جاده هستید، ناگهان شاهد زیبایی این کوه‌ها خواهید بود. البته اگر به‌دنبال سوژه ناب برای عکاسی هستید، می‌توانید کنار بزنید و خودتان را به این کوه‌ها برسانید.

به تصویر بالا نگاه کنید. آیا از زیبایی این باغ لذت نبردید؟ دلتان نمی‌خواهد تا همین حالا در این باغ قدم بزنید؟ باغ فتح آباد یکی دیگر از زیباترین جاهای دیدنی تبریز است. همه ساله صدها گردشگر از این باغ زیبا دیدن می‌کنند. باغ فتح آباد در دل تبریز قرار ندارد. پس باید کمی از شهر دور شوید و خودتان را به جاده باسمنج برسانید. این باغ در فاصله ۵کیلومتری تبریز قرار دارد. درباره قدمت و تاریخ این باغ، روایات بسیاری وجود دارد. برخی بر این باور هستند که حدود ۱۵۰ سال پیش، خاندان عدل این باغ را خریداری کردند. جالب است بدانید که تا سال ۱۳۷۴ شمسی نیز این باغ در دست خاندان عدل بود. در سال ۱۳۷۴، وزارت آموزش و پرورش استان آذربایجان شرقی، این باغ را از خاندان عدل خریداری کرد. پس از آن با تغییر کاربری، باغ فتح آباد به اردوگکاه فرهنگی الغدیر تبدیل شد.
در سال ۱۳۷۸، باغ فتح آباد را به لیست آثار ملی ایران تبدیل کردند. پس از آن به احیای این باغ پرداختند تا فضای آن سرسبز و عالی باقی بماند. این باغ زیبایی منحصر به فردی دارد و درختان قدیمی در آن دیده می‌شود. پرندگان در بین درختان آواز می‌خوانند و فضایی باصفا را ایجاد می‌کنند.

یکی از بزرگ‌ترین پارک‌های ایران و خاورمیانه با مساحتی بالغ بر ۸۰۰ هکتار در منطقه شمال غرب شهر تبریز احداث شده است. این پارک دو فاز دارد که فاز اول آن به بهره برداری رسیده، ولی فاز دوم پارک در حال ساخت است. جریان آب دو رود مهران رود و تلخه رود از میان این پارک سبب شده یک چشم‌انداز طبیعی در معرض دید گردشگران به وجود آید.
هم اکنون پارک بزرگ تبریز به یکی از مقاصد اصلی گردشگران تبدیل شده و یک هتل ۵ ستاره و ایستگاه گل و گیاه در این پارک قرار گرفته است.

این پارک پس از انقلاب اسلامی تاسیس شده و وسعت این پارک ۲۰ هکتار است. این پارک بزرگ به چند قسمت شهربازی، باغ وحش، فضای سبز، رستوران تقسیم شده است. بزرگ‌ترین شهربازی شهر تبریز در پارک باغلارباغی قرار گرفته و بیش از ده‌ها دستگاه‌ و تفریحات مهیج و متنوع در آن وجود دارد.

پارک ولیعصر یکی از زیباترین پارک‌های شهر تبریز به حساب می‌آید و در نزدیکی پارک باغلارباغی واقع شده است. معماری این پارک با طراحی منحصربه‌فردی ساخته شده و وجود حوضچه‌ها و آب راه‌های متعدد زیبای آن را دوچندان کرده است. از دیگر جذابیت‌های پارک ولیعصر قرار گرفتن یک استخر بزرگ در قلب پارک و تزیین آن با استفاده از آبنماها و نورپردازی رنگی است که جلوه زیبایی به پارک بخشیده.

پارک مینیاتور از دیگر جاهای دیدنی تبریز است که از محبوبیت و شهرت زیادی در میان گردشگران برخوردار است. این پارک جذاب و دیدنی را می‌توان تبریز کوچک نامید، چرا که ماکت بسیاری از جاهای دیدنی شهر را با هنرمندی و زیبایی بی‌نظیری در خودش جای داده است. از جمله مکان‌هایی که ماکت زیبا و تماشایی آن‌ها در پارک مینیاتور وجود دارد می‌توان به ارگ علیشاه، مقبره الشعرا، عمارت ائل گلی، مسجد کبود، کلیسای مریم مقدس، برج یانقین، کاخ استانداری، پل کابلی، ساختمان شهرداری و غیره اشاره کرد.
این پارک، اولین بوستان موضوعی در تبریز شناخته می‌شود که علاوه‌بر زیباسازی شهر، کنک بزرگی به حفظ تاریخ، فرهنگ و معماری این شهر اصیل کرده‌ است.

موزه‌‌ آذربایجان پس از موزه‌ی «ملی تهران»، به‌عنوان دومین موزه‌ی باستان‌شناسی ایران و یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی تبریز شناخته می‌شود. این موزه در کنار مسجد کبود قرار گرفته و بنابراین بهتر است اگر به دیدن مسجد کبود تبریز می‌روید، بازدید از این موزه را هم در برنامه‌‌تان بگنجانید. در ۳ طبقه‌ی آن بیش از ۲ هزار و ۳۰۰ قطعه از آثار پیش از تاریخ، پیش از اسلام و پس از اسلام به نمایش درآمده است. مجسمه‌های غول‌پیکر، اسناد تاریخی دوران باستان و اشیای قبل از تاریخ از آثار ویژه‌ی این موزه هستند که شما را شگفت‌زده می‌کنند. همین‌طور در این موزه، مجموعه‌ای از آثار تجسمی تبریز نگهداری می‌شود که در نوع خود منحصربه‌فرد است.

وقتی بحث از بزرگان و شاعران آذربایجان به میان می‌آید، استاد «شهریار» اولین نامی‌ست که به ذهن می‌آید. موزه‌ی استاد شهریار قبلاً محل زندگی «محمدحسین شهریار» بوده است که در محله‌ی «مقصودیه‌ی» تبریز قرار دارد. این خانه پس از فوت استاد به موزه‌ای برای بزرگداشتش تبدیل شده و شیفتگان شعر و ادب را به سوی خود می‌خواند. در این موزه می‌توانید از آثار و لوازم شخصی استاد شهریار مانند کتاب‌ها، دست‌خط‌ها و یادبودهای مختلفش دیدن کنید، همین‌طور می‌توانید با خیال راحت بنشینید و در دفتر یادبود استاد هرچه دل تنگ‌تان می‌خواهد، بنویسید.

شهر تبریز را می‌توان شهر موزه‌ها نامید. چرا که میزبان موزه‌های فراوان و مهمی است که هر یک با ارزش بالا و آثاری دیدنی، در این شهر جا خوش کرده‌اند. یکی از این موزه‌های پرطرفدار و زیبا، موزه قاجار-امیر نظام گروسی است.
موزه قاجار در ابتدا، خانه امیر نظام گروسی بوده که از جمله عمارت‌های تماشایی و یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی تبریز به شمار می‌رفته است. این عمارت در دوران ناصرالدین شاه قاجار به دست امیر نظام که از نویسندگان و رجال سیاسی آن دوران بوده است، ساخته شده که بعد از سقوط قاجاریان، پهلوی‌ها از آن به عنوان ساختمان اداره دارایی و فرهنگ از آن استفاده کردند.
پس از آنکه سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۷۰، اقدام به خرید و مرمت این خانه تاریخی کرد، آن را موزه قاجار نامید.
موزه قاجار یا امیر نظام گروسی، با معماری فوق‌العاده و ستون‌های چشم‌نواز همراه با سرستون‌های هنرمندانه در دو طبقه بنا شده است. این عمارت دارای دو حیاط بیرونی و اندرونی با درختکاری و گلکاری‌های بی‌نظیر است که زیبایی آن را دوچندان کرده‌اند. شیشه‌های مشبک رنگارنگ، گچبری‌های ظریف و آینه‌کاری‌های استادانه، بر زیبایی این موزه افزوده است و چشم هر بیننده‌ای را به خودش خیره می‌کند. در موزه قاجار می‌توانید از هفت تالار با نام‌های تالار سکه، بافته، چینی، آبگینه، فلزات، موسیقی و تالار خاتم دیدن کنید. در بخش زیرزمین عمارت نیز شش تالار دیگر با نام‌ تالارهای سنگ، اسلحه، رجال، فرامین، معماری و شهرسازی، قفل و تالار فانوس وجود دارد که در نوع خود دیدنی و ارزشمندند.
اگر به موزه‌گردی و قدم زدن در راهروهای تاریخ علاقه‌مند هستید، موزه قاجار-امیر نظام گروسی، یکی از گزینه‌های جذاب پیش روی شما در شهر تبریز است.

موزه عصر آهن یکی از عجیب‌ترین موزه‌های تبریز محسوب می‌شود. در این موزه می‌توانید شاهد بقایای مردگانی با چهار هزار سال قدمت باشید! در گذشته رسم بوده که مردگان را همراه با وسایل شخصی شان دفن می‌کردند تا در آن دنیا بتوانند از وسایل خود استفاده کنند. به همین خاطر می‌توانید شاهد مردگانی چهار هزار ساله، به همراه وسایل آنها باشید. این موزه دارای شهرت جهانی است و اکثر آثار داخل این موزه، به هزاره اول پیش از میلاد مسیح، یعنی دوره آهن باز می‌گردند.

یکی از محبوب‌ترین، زیباترین و جذاب‌ترین جاهای دیدنی تبریز، عمارت شهرداری است که  جزو اولین شهرداری‌های ایران به شمار می‌رفته. این باغ عمارت زیبا و دیدنی، به سبک معماری آلمانی (پیش از جنگ جهانی دوم)، در مرکز شهر تبریز و در میدان ساعت، تقاطع خیابان امام خمینی (ره) و ارتش قرار گرفته است. عمارت شهرداری تبریز، ساختمانی تماشایی با سه طبقه است که بین سال‌های ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۰ ساخته شده است. یکی از درخشان‌ترین بخش‌های این عمارت، برج ساعت آن است که با ارتفاع ۳۰ متر بر بالای عمارت قرار گرفته و طنین زنگ ساعت، هر ۱۵ دقیقه یکبار در شهر می‌پیچد.
ساختمان این عمارت تاریخی حالتی U شکل دارد و اگر از بالا به آن نگاه کنید، شبیه به یک عقاب است که بال‌هایش را باز کرده!
مصالحی که در ساخت عمارت به کار رفته و در نمای بیرونی آن به خوبی دیده می‌شود، شامل آجر، ملات ماسه و آهک است. این باغ عمارت دارای تالارهای مختلفی نظیر تالار دوربین‌های قدیمی، تالار دفاع مقدس، چاپ و نشر، فرش، هنرهای معاصر، خط و خوشنویسی، تالار حکمت و چندین تالار دیگر  است که انواع اشیای قیمتی، اسناد و دستخط‌ها، سفرنامه‌های تبریز، تجهیزات و وسایل قدیمی و … در آن نگهداری می‌شود و بسیار تماشایی است.
اگر در محوطه عمارت گشتی بزنید، تعدادی از ماشین‌های عتیقه و بسیار قدیمی و همچنین اولین ماشین آتش‌نشانی تبریز را می‌بینید.
بازدید از این باغ عمارت تاریخی، یکی از خاطره‌انگیز‌ترین لحظات را برایتان رقم خواهد زد.

از دیگر جاهای دیدنی تبریز که مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد، خانه پروین اعتصامی است. این خانه زیبا که به دوران پهلوی اول باز می‌گردد، در محلا ششگلان تبریز، از محله‌های قدیمی شهر قرار دارد. این خانه زیبا، محل زندگی پروین اعتصامی، مشهورترین شاعر توانمند زن ایرانی، تا سن ۷ سالگی اوست که به زیبایی در شهر تاریخی تبریز قرار دارد.
ورودی خانه به حیاطی بزرگ با باغچه‌های زیبا و حوضی در وسط آن شروع می‌شود. در کنار پله‌های منتهی به ساختمان، می‌توانید مجسمه‌ای از پروین اعتصامی را ببینید که با هنرمندی ساخته شده است. این خانه، دو طبقه و یک زیر زمین دارد. درون ساختمان، دو اتاق با یک سالن که دو در ورودی شرقی و غربی دارد، دیده می‌شود. در دیگر طبقه می‌توانید بهارخواب، سه اتاق خواب که یکی از آن‌ها به آب انبار راه دارد و یک تنور پخت نان را ببینید. در بخش زیرزمین نیز یک حوضخانه با سقف کلیل آذری و پنج اتاق گهواره‌ای قرار گرفته که زیبایی بی‌نظیری دارد.

تبریز پر است از خانه‌های تاریخی و کهن که هر یک قصه‌های فراوانی را دل خود جای داده‌اند. یکی از این خانه‌های دیدنی، خانه ثقه‌الاسلام شهید تبریز است که در خیابان چایکنار تبریز، بین پل قاری و مسجد صاحب‌الامر قرار گرفته است. این خانه متعلق به میرزا علی آقا تبریزی است که با نام ثقه‌الاسلام شناخته می‌شود و از جمله علمای بزرگ آذربایجان بوده است که در عاشورای ۱۳۳۰ هجری قمری، به دار آویخته شد.
قدمت این خانه به دوره پهلوی باز می‌گردد و معماری زیبا و تماشایی آن، چشم هر بیننده‌ای را به خودش خیره می‌کند.
خانه ثقه‌الاسلام در سه طبقه بنا شده و قاب‌بندی زیبای آجری دارد. ایوان‌ها، راه‌پله‌ها، ستون و پنجره و کف خانه چوبی است که زیبایی آن را دو برابر می‌کند.

یکی دیگر از جاهای دیدنی تبریز که طرفداران زیادی نیز دارد، خانه سلماسی است که با نام موزه سنجش شناخته می‌شود. موزه سنجش در سال ۱۳۸۱ تاسیس شد و محل نمایش انواع وسایل جذاب و قدیمی سنجش است. ترازوهای زرگری، قپان (ترازویی که یک پله دارد و به جای پله آن سنگی از طرف دیگرش آویزان میکنند)، پیمانه‌های نفتی و ساعت‌های بسیار قدیمی از جمله وسایلی هستند که در موزه سنجش-خانه سلماسی به نمایش درآمده‌اند. علاوه‌بر انواع وسایل عتیقه و دیدنی، بنای خانه سلماسی نیز جذابیت فراوانی دارد و همچون دیگر ساختمان‌های دوره قاجار از مصالحی مانند سنگ لاشه و ملات ساروج با نمای آجری ساخته شده است.

بدون شک می‌توان خانه بهنام را زیباترین خانه تاریخی تبریز دانست که قدمت آن به اواخر دوره زندیان و اوایل سلطنت قاجار باز می‌گردد.
این خانه تاریخی زیبا، با معماری خاص و دلنشین خود، اکنون به عنوان بخش اداری دانشگاه هنر اسلامی تبریز استفاده می‌شود.
در عهد ناصری، خانه بهنام مرمت و بازسازی شد و نقاشی‌های نفیس و ماندگاری در آن نصب شدند. حیاط اندرونی و بیرونی، ساختمان ییلاقی و قشلانی، پنجره‌های اروسی با شیشه‌های رنگارنگ و باغچه‌های درختکاری شده از جمله زیبایی‌های این بنا هستند که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کنند.

علی مسیو یکی از شخصیت‌های مهم و برجسته جنبش مشروطه است که در آن زمان رهبری فکری جریان مشروطه را بر عهده داشته است. خانه علی مسیو، در واقع محل زندگی این شخصیت کلیدی مشروطه است که قدمت بنای آن به دوره قاحار باز می‌گردد. این خانه تاریخی در سال ۱۳۹۱ توسط شهرداری تبریز خریداری شد و امروزه با نام خانه غیبی یا موزه علی مسیو در معرض دید عموم قرار گرفته است.
در این خانه موزه زیبا می‌توانید آثار مربود دوره مشروطه از جمله اسناد، اسلحه‌ها و عکس‌های قدیمی را ببینید و لذت ببرید. علاوه‌بر اشیا و اسناد قیمتی، بنای ساختمان نیز دارای اهمیت فراوان است که با مصالحی همچون آجر تزیین شده است.

خانه لاله ای یکی دیگر از جاهای دیدنی تبریز به حساب می‌آید که قدمت آن به دوران پهلوی اول باز می‌گردد. این خانه که در خیابان ارتش جنوبی واقع شده است، دفتر پژوهش تاریخی مرحوم یحیی ذکاء را در خود جای می‌دهد. برای اطلاعات بیشتر بهتر است بدانید که استاد یحیی ذکاء، اساسا یکی از بنیانگذاران موزه و صنعت موزه داری در ایران است. این شخص عامل اصلی راه اندازی بسیاری از موزه‌ها در تهران و ایران است و در ۴۰ سال اخیر، کمک شایان توجهی به این مساله کرده است. وی یک ایران شناس بسیار زبده بوده که در تبریز، در همین خانه لاله ای که حیاطی پر از لاله‌های سرخ و زرد دارد، به پژوهش در مورد ایران می‌پرداخت. از اهمیت این خانه که بگذریم، باید بدانید که خانه لاله ای دارای معماری بی نظیر دوره پهلوی است و حیاتی دلباز و وسیع دارد که در باغچه‌های آن تماما گل لاله کاشته شده است و در فصل بهار بازدید از این خانه، هوش از سر شما می‌برد.

صرافلار در حقیقت یک نمایشگاه دائمی سفال است. قدمت ساختمانی که این نمایشگاه در آن قرار دارد، به اواخر دوران قاجار و اوایل دوره پهلوی باز می‌گردد. معماری بسیار زیبا، پنجره‌های رنگی و گچ بری بسیار هنرمندانه شما را شیفته معماری این خانه می‌کند. این خانه که تنها یک طبقه دارد، توسط سازمان میراث فرهنگی از یک شخص خریداری شد و در سال ۱۳۷۴، آن را تبدیل به یک نمایشگاه دائمی برای نمایش هنر ساخت سفال در ایران کردند. بازدید از این خانه زیبا شما را به وجد خواهد آورد.

خانه شربت اوغلی از دیگر خانه‌های تاریخی تبریز است. قدمت این خانه زیبا و تماشایی به دوران قاجار باز می‌گردد. این خانه در خیابان ثقه الاسلام و محله سرخاب قرار دارد. محله سرخاب جزو بافت تاریخی تبریز محسوب می‌شود و خانه‌های قدیمی بسیاری دارد. عمارت شربت اوغلی یک بنای س‌طبقه است که دو حیاط دارد. یک حیاط در بخش شمالی و دیگری در بخش جنوبی خانه واقع شده است. همانند سایر خانه‌های تاریخی، ورودی آن از یک هشتی عبور می‌کند و سپس با چند پله به حیاط جنوبی وارد می‌شوید. معماری این خانه به حدی زیباست که مات و مبهوت آن باقی خواهید ماند. خانه شربت اوغلی سوژه‌ای عالی برای عکاسی محسوب می‌شود. این خانه یکی از آثاری است که در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

در بین جاهای دیدنی تبریز، خانه‌های تاریخی بسیاری وجود دارند. خانه حیدرزاده یکی از مهم‌ترین خانه‌های تاریخی تبریز محسوب می‌شود. این خانه زیبا و عمارت تماشایی حیدرزاده در محله قدیمی و زیبای مقصودیه واقع شده است. قدمت این خانه بر اساس اسناد تاریخی، به حدود ۱۳۰ سال پیش باز می‌گردد. بر اساس همین اسناد، فردی با نام حاج حبیب لک، سازنده این خانه زیبا است.
در نقشه دارلسلطنه شهر تبریز نیز این خانه را متعلق به حاج قلی خان سرتیپ می‌شناسند. این عمارت تماشایی درست پشت عمارت شهرداری و در کوچه مقصودیه قرار دارد. پس می‌توانید یک تیر و دو نشان بزنید و از هر دو در یک روز دیدن کنید. دسترسی به این خانه بسیار ساده است و می‌توانید با کمک وسایل نقلیه عمومی نیز خودتان را به آن برسانید. خانه حیدرزاده فضایی بسیار دوست‌داشتنی و زیبا دارد و از حضور در آن لذت خواهید برد. پنجره‌های چوبی و حوض فیروزه‌ای این خانه شما را به یاد خانه مادربزرگ‌ها می‌اندازد.

در تبریز می‌توانید شاهد حضور خانه‌های قدیمی بسیاری باشید. برخی از این خانه‌ها خوش‌شانس هستند و در دست بازسازی قرار گرفتند؛ اما همه این خانه‌ها خوش‌شانس نبودند. برای مثال خانه کلانتری از جمله خانه‌هایی است که به دست فراموشی آن را سپرده‌اند و در حال تخریب است. با این حال هنوز هم نام آن در فهرست جاهای دیدنی تبریز به چشم می‌خورد. این خانه در خیابان عباسی و کوچه هاشمی قرار دارد. خانه کلانتری در باغی با همین نام قرار داشت. البته دیگر خبری از آن باغ سرسبز زیبا نیست. خانه کلانتری به فردی با نام میرزا ابراهیم خان باغمیشه‌ای ملقب به شریف الدوله تعلق داشت که او را به نام کلانتر می‌شناختند. او نماینده اولین دوره مجلس شورای ملی و سومین شهردار تبریز بود. به همین خاطر خانه کلانتری از هر جهت اهمیت بسیاری دارد.
علاوه بر جاذبه‌ی بصری، مغازه‌هایی هم در روستا هست که سوغاتی‌های جورواجور و محصولات محلی کندوان مانند عسل، انواع لبنیات، ادویه‌ و صنایع دستی را به گردشگران ارایه می‌کند.

تبریز یکی از شهرهای باستانی با فرهنگی دیرینه است که هنوز هم قدمت آن نا معلوم باقی مانده و برخی افراد قدمت این شهر را به دوران اشکانی و یا پیش از آن نسبت می‌دهند. از این رو صدها بنای تاریخی مختلف در تبریز وجود دارند که بازدید از هر کدام آنها، خالی از لطف نخواهد بود. برج خلعت پوش نام یکی دیگر از جاهای دیدنی تبریز است که در محله کرکج تبریز قرار دارد. این برج در گذشته محل برگزاری مراسم خلعت پوشی بوده و به همین خاطر نام آن را برج خلعت پوشان گذاشته‌اند. این برج آجری در پنج کیلومتری مرکز شهر تبریز و در نزدیکی رودخانه میدان چایی قرار دارد و قدمت آن به دوران اوج تبریز، یعنی دوران صفوی باز می‌گردد.

خیلی جالب است بدانید که برج آتش نشان، جزء اولین تاسیسات آتش نشانی در تمام ایران به شمار می‌آید. از زمانی که اولین بلدیه در تبریز تاسیس شد، اولین آتش نشانی نیز در همین شهر به وجود آمد. این بنا که در اواخر دوره قاجار احداث شده، ۲۳ متر ارتفاع دارد. برج آتش نشانی یا همان برج یانقین، در حال حاضر در محوطه ایستگاه آتش نشانی این شهر قرار دارد و در گذشته کاربرد دیده‌بانی و کشیک کشیدن را داشته تا در صورت بروز آتش سوزی در هر نقطه از شهر، نیروی آتش نشانی به سرعت مطلع شود.

شاید از دیدن نام یک مرکز تجاری در بین جاهای دیدنی تبریز تعجب کنید. اما این در حالی است که بسیاری از گردشگران، بازدید از مجتمع‌های تجاری بزرگ را یکی از مهم‌ترین بخش‌های سفر می‌دانند و از گشت و گذار درون پاساژهای بزرگ شهرهای دیگر لذت می‌برند. مجتمع تجاری تفریحی لاله پارک یکی از بزرگ‌ترین مراکز تفریحی و تجاری در تبریز است که در ضلع جنوب شرقی میدان فهمیده و بزرگراه پاسداران تبریز قرار دارد. این مجتمع تجاری یک پروژه بسیار بزرگ است که از دو بخش تشکیل می‌شود. بخش اول، یک مجتمع تجاری تفریحی بسیار بزرگ است که به بهره برداری رسیده و بخش دوم یک هتل پنج ستاره است که تا چند ماه دیگر احداث خواهد شد. اگر به گشت و گذار در پاساژهای لوکس علاقه‌مند هستید، سری به این مجتمع تجاری تفریحی بزنید.

دانشکده معماری تبریز-دانشکده هنر اسلامی یکی دیگر از جاهای دیدنی تبریز است که با قدمت طولانی، امروزه به عنوان یکی مرکز علمی _ فرهنگی استفاده می‌شود. مساحت این دانشکده چیزی در حدود ۳۶ هزار متر مربع است و ۸ ساختمان سه طبقه و یک طبقه در آن قرار دارد. پردیس دانشگاهی دانشکده معماری تبریز در سال ۱۳۷۶ مرمت و بازسازی شد و ساختمان قدیمی، جای خودش را به ساخت و ساز جدید داد. ساختمان‌های فرسوده دانشکده در جریان مرمت به سالن آمفی‌تئاتر، ساختمان اداری، سالن ورزشی، سلف سرویس و کتابخانه تغییر کاربری دادند. این دانشکده قدیمی و زیبا در تبریز در ضلع جنوبی چهارراه حکیم نظامی و در محل سابق کارخانه چرم‌سازی خسروی قرار گرفته و بسیاری از ساختمان‌های تاریخی و جذاب را در خودش جای داده است. ساختمان بهنام، گنجه‌ای و قدکی از جمله این ساختمان‌های تاریخی و کهن هستند.

مدرسه رشدیه، یکی از تاریخی‌ترین بناهای تبریز است که به دست میرزا حسن رشدیه، پدر آموزش نوین و بنیانگذار مدارس به سبک جدید در تبریز ساخته شد. میرزا حسن، در سال ۱۳۰۱ هجری قمری، اقدام به ساخت مدرسه رشدیه به سبک نوین کرد که در آن زمان تحول چشمگیری را در سیستم آموزشی تبریز به وجود آورد. بنای اولیه مدرسه رشدیه در محله ششگلان تبریز ساخته شد اما ۱۰ سال بعد به دلیل تخریب بنا، مدرسه، بار دیگر در کوی جبه خانه بنا شد و در سال ۱۳۲۹ هجری قمری به مکان امروزی خود در خیابان ارتش جنوبی انتقال یافت.
قدمت بنای فعلی مدرسه به دوران پهلوی اول باز می‌گردد و دارای ساختمانی دو طبقه و مزین به آجرکاری‌های زیباست. حیاط بزرگ مدرسه نیز بسیار دیدنی است و درختکاری‌های آن زیبایی خاصی را فضا بخشیده. در حیاط مدرسه، مجسمه میرزا حسن رشدیه نیز به چشم می‌خورد که به با هنرمندی ساخته شده است.

مقبره دو کمال تبریز در حقیقت آرامگاه کمال الدین مسعود خجندی و کمال الدین بهزاد است که هر دو آنها در محله بیلانکوه تبریز زندگی می‌کردند. شاید برای شما این سوال به وجود بیاید که این دو کمال چه کسانی بودند که برای آنها مقبره‌ای بنا شده است؟ جالب است بدانید که کمال الدین بهزاد یک نقاش و مینیاتوریست بسیار خبره ایرانی و نگارگر مکتب هرات بود که در قرن دهم هجری زندگی می‌کرد. او در مدت حیات خود توانست تا در دربار امیر علیشیر نوایی هرات و سلطان حسین بایقرا تقرب یابد و در نهایت همراه با شاه اسماعیل اول صفوی، به تبریز آمد. او حتی در طول عمر خود پادشاهی شاه تهماسب صفوی را نیز دید و سپس دیده از جهان فرو بست. این مساله که فردی هنرمند در تبریز مقبره دارد، نشان دهنده آن است که مردم تبریز مردمی هنر دوست هستند.

سوغات تبریز
هر شهری سوغاتی مخصوص به خود را دارد؛ شهر تبریز از شهرهای تاریخی و سنتی ایران بوده و سوغاتی‌های فراوانی مطابق با هر ذائقه‌ای و سلیقه‌ای در آن پیدا می‌شود. برای آشنایی بیشتر با سوغات تبریز به این مقاله سری بزنید.

از محبوب‌ترین و خوشمزه‌ترین سوغات شهر تبریز می‌توان به شیرینی نوقا، قرابیه، شرینی اریس، باقلوا، شیرینی کنجدی، حلوا بزرک، شیرینی لطیفه تبریزی، ایشلی کوکه، راحت‌الحلقوم، چورتمه (ریس خشک)، رشته ختایی، شیرینی پیچ انگشتی (پفک گردویی)، مربای گل سرخ، لوز، آجیل و خشکبار، عسل سهند و پنیر معروف تبریزی اشاره کرد.

باتوجه به پیشینه کهن این شهر و رواج داشتن بسیاری از کسب و کارهای قدیمی ایران، صنایع دستی از مهم‌ترین سوغات شهر تبریز به حساب می‌آید؛ شما می‌توانید بر حسب بودجه مدنظرتان از سوغات این شهر به یادگار به دیار خود ببرید. از صنایع دستی شهر تبریز فرش دست‌بافت، چرم تبریز، قلم زنی، سفال و سرامیک، ورنه بافی (سوماک)، گلیم بافی، نقره کاری، منبت کاری و چاپ کلاقه‌ای (باتیک) می‌توان نام برد.

در شهر تبریز غذاهای سنتی بسیاری وجود دارد که بی‌شک با یک‌بار تجربه شیفته عطر و طعم غذاهای سنتی تبریز خواهید شد. غذاهای محلی تبریز با رنگ‌وروی زیبا و طعم لذیذی که دارند، نمادی از اصالت این شهر هستند، به طوری که اغلب مردم کشور با غذاهای سنتی تبریز آشنا هستند و با هر بار سفر به تبریز، مزه غذاهای محلی و خوشمزه این شهر را امتحان می‌کنند.
از غذاهای سنتی تبریز ازجمله کوفته تبریزی (معروف‌ترین غذای تبریز)، خورش هویج، دلمه برگ مو، کوکو لوبیا سبز، آش اوماج، آش آبغوره، آش ماست، آش میوه، قارنی یاریخ، دویماج، قورما شورباسی، سوتی پلو، کباب بناب و شیر پلو (سوت پلو) است.

در نتیجه، شهر تبریز با داشتن جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی منحصربه‌فرد، به عنوان یک مقصد گردشگری محبوب در ایران شناخته می‌شود. با بازدید از این شهر زیبا، می‌توانید تجربه‌ای بی‌نظیر از زیبایی‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی تبریز را به دست آورید و خاطراتی به‌یادماندنی را به همراه خود به خانه ببرید.